فرهنگ امروز: رونن برگمن، روزنامه‌نگار، نویسنده و از تحلیلگران امور نظامی-امنیتی اسرائیل است. او کتاب‌هایی درباره ایران نوشته از جمله کتاب «نبرد مخفی علیه ایران» که توسط حسین جاجرمی ترجمه شده است. در پایان کتاب عباس سلیمی‌نمین، پژوهشگر تاریخ معاصر نقدی مفصل با عنوان «نیم قرن تا ناکامی» در صدد پاسخگویی به نوشتار غلط، سست و بی‌پایه او داده است.
در اشاره این کتاب آمده است: «اثر حاضر که با رویکردی دوگانه انتشار یافته به گمان‌مان نخستین تجربه در حوزه نشر به شمار می‌آید. بدین جهت با دو بخش در آن مواجهیم. آنچه در بخش اول این مجلد تقدیم خوانندگان گرامی می‌شود. ترجمه کتاب «نبرد مخفی علیه ایران» نوشته رونن برگمن است که با تاخیر برای اولین بار به بازار نشر راه می‌یابد. علت این تاخیر نیز رویکرد بسیار عداوت‌آمیز و غیرمحققانه این اثر علیه ملت ایران بوده است که ارائه توضیحات بعضا مطول پیرامون برخی ادعاها را ضروری می‌ساخت. اکنون به همت مجموعه همکاران دفتر مطالعات و تدوین تاریخ ایران، این مهم رقم خورده است تا اهل نظر علاقه‌مند به اطلاع از تاریخ، چگونگی نبرد پنهان صهیونیست‌های حاکم شده بر فلسطین اشغالی علیه ملتمان را به قلم یکی از نویسندگان این جماعت بدون کم و کاست دریافت دارند، همچنین مطالب و توضیحاتی که می‌تواند به همه جانبه‌گری کمک شایان توجهی کند.»
کتاب در پنج پخش تدوین شده است که عنوان سربخش‌های آن عبارتند از: «آغاز طوفان»، «جنگ پنهان»، «جنگ جهانی»، «دومین ظهور حزب‌الله» و «اولین بمب شیعه». در صفحات نخست کتاب در معرفی نویسنده آمده است: «رونن برگمن نویسنده کتاب «نبرد مخفی علیه ایران» (2008م) برخلاف معمول هیچ‌گونه ابایی از آشکار شدن ارتباط خود و آثار مکتوبش با «موساد» و سایر دستگاه‌های اطلاعاتی رژیم صهیونیستی ندارد. او که یادداشت‌نویس روزنامه زرد «یود یموت آهارانوت» است اثر دیگری نیز پیرامون ترورهای صهیونیست‌ها از قبل از اشغال فلسطین تا به حال تحت عنوان «برخیز و اول تو بکش» (2018م) منتشر ساخته است. کتابی که در این سال «جایزه ملی کتاب یهودی» را از آن خود ساخته است.»
در این کتاب در واقع نویسنده می‌کوشد نشان دهد به چه میزان صهیونیست‌ها برای حفظ محمدرضا پهلوی تلاش کرده‌اند؛ لذا در این چارچوب اطلاعات وسیعی را منتشر می‌سازد که تا حدودی ماهیت هیئت سیاسی و دیپلماتیک و همچنین هیئت بازرگانی اسرائیل را مشخص می‌سازد. همچنین نویسنده معتقد است کتاب برآیندی دراماتیک از سه دهه مبارزه پنهان اطلاعاتی علیه ایران است. در قالب این نبرد، دو عضو کلیدی از باشگاه غرب درگیر شده‌اند؛ یکی اسرائیل و دیگری ایالات متحده.
رون برگمن از حضور اسرائیلی‌ها در دوره شاه شروع می‌کند و به ضعف موساد از پیش‌بینی انقلاب می‌گوید: «اسناد بازیابی شده نیز نشان داد که تحلیلگران سیا تا چه اندازه در درک خطر سرنگونی شاه ناموفق بودند. یکی از اسناد ارسالی مربوط به ارزیابی سیا به کاخ سفید و جیمی کارتر در آگوست سال 1978 بود استدلال می‌کرد که علی‌رغم افزایش احتمال نابودی شاه درآینده نزدیک وجود ندارد. چند هفته بعد، برآورد ملی اطلاعات منتشر شد که در آن پیش‌بینی شده بود که حکومت شاه ده سال دیگر ادامه می‌یابد.»
«سه ساعت بعد، آورهام گفن به یکی از تظاهرات پیوست در حالی که تصویری از [امام] خمینی را در دست داشت علیه شاه شعار می‌داد. او می‌گوید: «ناگهان دیدم کسی بر روی سکو رفت و هزاران نفری را که در آنجا بودند، تحریک کرد که علیه آمریکا و اسرائیل شعار بدهند و همه کارهایی را که قرار بود بر سر این دو کشور بیاورند، رجزخوانی کرد. در خط پایانی سخنرانی او خواستار راهپیمایی به سمت سفارت اسرائیل شد که چندان از آنجا دور نبود. جمعیت عظیم شاید ده هزار نفر، موافقت خود را با تشویق نشان دادند. من به سرعت سوار ماشینم شدم و به رئیس شعبه ال‌عال گفتم پایت را از روی گاز برندار. فورا به سمت سفارت رفت.» این سطور نشان می‌دهد که ماموران موساد در تهران چه قدر از واقعیت‌ها به دور بودند و در دقیقه نود سعی کردند از اوضاع مطلع شوند.
به نظر می‌رسد که کم‌کاری سرویس اطلاعاتی تنها درباره مسائل خاورمیانه نیست بلکه از بیخ گوش خودش هم غافل است: «جامعه اطلاعاتی آمریکا بسیار نگران عملکرد ضعیف اطلاعات اسرائیل بود. در ماه مارس 1990، در یکی از جلسات دوره‌ای که مدیر موساد با همتای خود در سیا برگزار می‌کرد، شاباتی شاویت انتقادات آزاردهنده‌ای از ویلیام اچ.وبستر رئیس سیا شنید. به شاویت گفته شد اطلاعاتی که از اسرائیل درباره حزب‌الله به دست آمده است و گزارش‌هایی که اسرائیل در مورد فعالیت‌هایش علیه این سازمان به واشنگتن می‌دهد، این تصور را ایجاد کرده است که اسرائیل در معرض یک مشکل جدی قرار دارد.»
اگر به تمام متن کتاب نگاه کنیم با وجود همه مطالب مغرضانه اما از لابه‌لای همین نوشتار اطلاعات جالبی می‌توان پیدا کرد. از اشتباهات پی‌درپی موساد و تصمیمات نادرست تا خشونتی که فاجعه‌بار است: «در اسرائیل در مورد پیامدهای سوءقصد نافرجام به جان مشعل مطالب فراوانی نوشته شده است، اما در مورد خود عملیات مطالب بسیار کمی منتشر شده و موارد کمی هم که بیرون آمده است شامل موارد نادرستی که نادیده گرفته شده است. یکی از تحقیقات داخلی موساد که این شکست عملیاتی را بررسی کرده بود، داستان واقعی را نشان می‌دهد. یافته‌های آن، که برای اولین بار در اینجا منتشر می‌شود، این امکان را برای بازسازی این فاجعه فراهم می‌کند.»
در بخش دوم کتاب که نقد سلیمی‌نمین جای دارد، می‌توان با جزئیات بیشتری از رویکرد نویسنده اسرائیل آشنا شد و مطالب مبهم، نادرست و گاه اطلاعات سریز شده را دریافت کرد: «آنچه در «نبرد مخفی عیله ایران» برجسته است سناریوهای چندوجهی تبلیغاتی است تا عامدانه مخاطب را دچار سردرگمی سازد. از یک سو به این واقعیت اذعان می‌شود که اسرائیل با استفاده از همه ابزارها و امکانات از فردای پیروزی ملت ایران در 22 بهمن سال 1357 برای شکست این خیزش استقلال‌طلبانه بهره گرفته است و از سوی دیگر ادعا می‌شود که صهیونیست‌ها از پیروی حتمی صدامی که با تحریک آنان به ایران حمله‌ور شده جلوگیری کرده‌اند!»
«حوادث در آینده نزدیک برای خاورمیانه و دلیل اهمیت جغرافیایی و اقتصادی منطقه برای کل جهان، سرنوشت‌ساز خواهد بود. یک جرقه می‌تواند منجر به آتش‌سوزی بزرگ شود. هنگامی که جنگنده‌های اسرائیلی در آوریل 1967 جنگنده‌های میگ سوریه را ساقط کردند. این اتفاق یک شاهکار شگفت‌انگیز از سوی نیروی هوایی اسرائیل قلمداد شدند. اما گذشت زمان نشان داد که این اتفاق دو ماه بعد منجر به جنگی شد که هیچ‌کس نمی‌خواست به وقوع بپیوندد.» این سطور برگمن نشان از آن دارد که او گاه با دیده نقد به رویکرد اسرائیل پرداخته است هر چند این نگاه در کتاب بسیار کمرنگ است.
فصل اول این اثر، همچون پیش‌گفتار با تناقضات فاحش آغاز می‌شود که عمدتا می‌بایست آن را ناشی از پیروی تمام و کمال نویسنده از سیاست‌های تبلیغاتی صهیونیست‌ها حاکم شده بر فلسطین اشغالی دانست. این جماعت برای وارد آوردن فشار حداکثری بر ایران از یک سو به درستی تهران را کانون الهام‌بخش مشی مقاومت در برابر رویکرد اشغالگرانه و نژادپرستانه صهیونیسم در جهان امروز عنوان می‌کنند.
«بر اساس اعتراف منابع اسرائیلی از جمله روزنامه «هاآرتص» تا پیش از خیزش سراسری ملت ایران، 50 محموله نفتی ایران از طریق این خط لوله منتقل شد که پول آن هرگز پرداخت نشد. این بدان معناست که صهیونیست‌ها پول این حجم عظیم نفت را از اروپایی‌ها دریافت کرده بودند ولی به ایران پرداخت نمی‌کردند. ارزش نفت دریافتی در آن زمان یک میلیارد و دویست میلیون دلار بوده است.» این موضوع یکی از بسیار نکته‌های جالب مطرح شده در کتاب است که دورنمایی از روابط ایران دوره پهلوی با اسرائیل به مخاطب نشان می‌دهد که با تکیه بر اسناد است.
کتاب «نیم قرن تا ناکامی» نوشته رونن برگمن با ترجمه حسین جاجرمی با شمارگان 3000 نسخه در 534 صفحه و بهای 245 هزار تومان از سوی دفتر مطالعات و تدوین تاریخ ایران به چاپ رسیده است.
نظر شما